موفقیت یک محصول نه تنها به کیفیت و عملکرد آن، بلکه به نحوه ارائه و بسته‌بندی آن نیز بستگی زیادی دارد. در بین مواد بسته‌بندی های مختلف، نایلون، نایلکس و سلفون سه گزینه پرطرفدار و کارآمد هستند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. تولید این مواد نیاز به فناوری‌های پیشرفته و دانش مهندسی بالایی دارد. در ادامه به بررسی دقیق‌تر و کامل تر این مواد بسته بندی خواهیم پرداخت.
سلفون چیست؟
سلفون یک نوع فیلم بسیار شفاف است که از سلولز ساخته می‌شود. مواد اولیه آن شامل خمیر کاغذ، خرده پنبه و ترکیباتی مانند پلی‌وینیلیدن کلراید و پلی‌اتیلن است. برای تولید سلفون از ماده‌ای به نام ویسکوز که از مواد اولیه سلولز، سود و کربن دی‌سولفید ساخته می‌شود، استفاده می‌شود. سلفون به دلیل ویژگی‌هایی مانند مقاومت در برابر رطوبت، گرد و غبار و سازگاری با محیط زیست، برای بسته‌بندی مواد غذایی کاربرد دارد.
انواع سلفون
سلفون شامل انواع مختلفی است که نسبت به ویژگی‌هایشان، کاربردهای متفاوتی دارند.
سلفون شیرینگ
سلفون شیرینگ بسیار شفاف است و با قرار گرفتن در معرض حرارت منقبض می‌شود و به دور محصول می‌چسبد. برای بسته‌بندی آب معدنی، نوشابه و سس از آن استفاده می‌شود.
سلفون استرچ غذایی
سلفون استرچ از چسبندگی و کشش بالایی برخوردار است. به دلیل قیمت مناسب، کاربرد فراوانی در بسته‌بندی مواد غذایی دارد. با پیچیده شدن دور مواد غذایی، از کپک زدن و فساد آنها جلوگیری می‌کند.
سلفون وکیوم
هوای داخل بسته‌بندی با سلفون وکیوم به طور کامل تخلیه می‌شود. این سلفون با چسبیدن به سطح کالا، ورود هر گونه رطوبت و گرد و غبار را به داخل آن غیرممکن می‌کند. برای بسته‌بندی ادویه‌ها، تنقلات و خشکبار کاربرد دارد.
ویژگی های سلفون
سلفون دارای ویژگی های متعددی است که مهمترین آنها عبارتند از:
شفافیت و براقیت بالا
این ویژگی باعث می‌شود محصول در بسته‌بندی درخشان‌تر و جذاب‌تر به نظر برسد و باعث افزایش فروش محصول می‌شود.
مقاومت و قابلیت دوخت‌پذیری
سلفون در برابر مکش هوا برای ایجاد خلأ در بسته‌بندی، از قسمت دوخت آسیب نمی‌بیند و مقاومت بالایی دارد.
استقامت در برابر حرارت بالا
سلفون به دلیل مقاومت در برابر حرارت بالا، برای صنایعی که در محیط گرم فعالیت می‌کنند یا محصولات را در معرض حرارت قرار می‌دهند، مناسب است.
قیمت مناسب
سلفون با توجه به مواد اولیه پلی‌اتیلنی آن، یکی از انواع بسته‌بندی‌های ارزان‌قیمت اما با کیفیت است.
نایلون چیست؟
نایلون یک پلیمر ترکیبی و پلی‌آمید بسیار با ارزش و پرکاربرد است که از مونومرهایی تشکیل شده که حاوی گروه‌های آمید (CONH-Amides) هستند. این ماده در سال 1935 توسط والاس کاروترز در شرکت دوپونت اختراع شد و هدف اولیه از ساخت آن، جایگزین کردن ابریشم که در دوران جنگ جهانی دوم کمیاب شده بود، با یک ماده ترکیبی بود.
ویژگی های نایلون
نایلون دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را برای کاربردهای متنوعی مناسب می‌سازد.
- یکی از مهمترین ویژگی‌های آن، استحکام کششی بالا است که باعث می‌شود برای ساخت طناب‌ها، رشته‌ها، کابل‌های تایر و موارد مشابه مورد استفاده قرار گیرد.
- نایلون دارای انعطاف‌پذیری و قابلیت ارتجاعی مناسبی است که آن را برای جوراب‌بافی و لباس‌های کشباف ایده‌آل می‌کند.
- یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته نایلون، مقاومت آن در برابر مواد شیمیایی، سایش و چین و چروک است. این ویژگی باعث می‌شود که نایلون برای استفاده در محیط‌های صنعتی و شرایط سخت مناسب باشد.
- نایلون دارای درخشندگی و براقی مناسبی است که آن را برای استفاده در محصولاتی که ظاهر زیبا مهم است، مثل لباس و اکسسوری‌ها، مناسب می‌کند.
- همچنین، نایلون دارای مقاومت خوبی در برابر گرما است که آن را برای استفاده در قطعات خودرو و موارد مشابه که در معرض گرما قرار می‌گیرند، مناسب می‌سازد. در نهایت، سختی نایلون آن را برای تولید قطعات مختلف در صنایع گوناگون مناسب می‌سازد.
نایلکس چیست؟
نایلکس یک نوع کیسه پلاستیکی است که عمدتاً از ترکیب پلی اتیلن سنگین (حدود 80 درصد) و مقدار کمی پلی اتیلن سبک (حدود 20 درصد) تشکیل می‌شود. این کیسه ها در فروشگاه ها و سوپرمارکت ها برای حمل محصولات خریداری شده توسط مشتریان استفاده می شوند. افزودن پلی اتیلن سبک به ترکیب، باعث شفافیت، نرمی و دوخت بهتر نایلکس می شود.
ویژگی های نایلکس
تحمل وزن بالا
به دلیل ترکیب پلی اتیلن سنگین، نایلکس ها می توانند وزن های سنگین را تحمل کنند. این ویژگی آنها را برای استفاده در اصنافی که با محصولات سنگین سروکار دارند، مانند میوه فروشی ها و تره بارها، مناسب می کند.
خشک و مات بودن
در مقایسه با نایلون ها، نایلکس ها ظاهری خشک و مات با چربی کمتر دارند که این ویژگی باعث می‌شود تا شفاف دیده نشوند.
مقاوم در برابر مچاله شدن
نایلکس ها پس از مچاله شدن، سر و صدای زیادی (خش خش) تولید می کنند که نشان دهنده مقاومت آنها در برابر مچاله شدن است.
قابلیت تولید در ضخامت های کم
یکی از ویژگی های بارز نایلکس ها، قابلیت تولید آنها در ضخامت های بسیار کم و نازک است، که این ویژگی باعث می‌شود تا تعداد برگ های زیادی در یک کیلوگرم از آنها جای بگیرد.
قابلیت چاپ
روی نایلکس ها می توان با استفاده از چاپ پی وی سی یا چاپ روغنی، تصاویر و متون مختلف را چاپ کرد. این قابلیت آنها را برای استفاده های تبلیغاتی مناسب می کند.
تفاوت نایلون و نایلکس
نایلون و نایلکس هر دو از پلیمرهای مصنوعی هستند، اما تفاوت‌های زیادی از نظر ترکیب و خواص دارند:
ترکیب شیمیایی
- نایلون از مونومرهای حاوی گروه آمید (CO-NH) تشکیل شده است و یک پلی‌آمید محسوب می‌شود.
- نایلکس از ترکیب پلی اتیلن سنگین و پلی اتیلن سبک ساخته می‌شود و یک نوع پلی اتیلن است.
خواص فیزیکی
- نایلون دارای استحکام کششی بالا، انعطاف‌پذیری و قابلیت ارتجاعی مناسب، مقاومت در برابر مواد شیمیایی و سایش، درخشندگی و براقیت و مقاومت در برابر گرما است.
- نایلکس دارای تحمل وزن بالا، ظاهر خشک و مات، مقاومت در برابر مچاله شدن، قابلیت تولید در ضخامت‌های کم و امکان چاپ روی آن است.
کاربردها
- نایلون برای تولید طناب‌ها، رشته‌ها، کابل‌های تایر، جوراب‌بافی، لباس‌های کشباف، قطعات خودرو و صنعتی استفاده می‌شود.
- نایلکس عمدتاً برای ساخت کیسه‌های پلاستیکی در فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تفاوت سلفون و نایلون
نایلون و سلفون هر دو از مواد پلیمری هستند، اما تفاوت های اساسی بین آنها وجود دارد:
ساختار شیمیایی
- نایلون از مونومرهایی تشکیل شده که حاوی گروه های آمید (CONH) هستند و جزء پلی آمیدها محسوب می شود.
- سلفون یک ترکیب سلولزی بر پایه مواد اولیه سلولز، سود و کربن دی سولفید است که از خمیر کاغذ و خرده پنبه ساخته می شود.
خواص فیزیکی
- نایلون دارای استحکام کششی و انعطاف پذیری بسیار بالایی است در حالی که سلفون تا حدودی شکننده است.
- نایلون در برابر حرارت، مواد شیمیایی و سایش مقاوم است، اما سلفون مقاومت کمتری در برابر این عوامل دارد.
- سلفون بسیار شفاف و درخشان است در حالی که شفافیت نایلون متوسط است.
کاربردها
- نایلون به دلیل استحکام و انعطاف پذیری در صنایع نساجی، ساخت طناب، کابل، لاستیک و قطعات خودرو استفاده می شود.
- سلفون بیشتر برای بسته بندی مواد غذایی، آشامیدنی ها و ادویه جات به دلیل شفافیت و سازگاری با مواد غذایی به کار می رود.
تفاوت سلفون و نایلکس
سلفون و نایلکس هر دو نوعی بسته بندی پلاستیکی هستند، اما در ماهیت، ترکیبات و کاربردهای خود با یکدیگر تفاوت های زیادی دارند. اصلی ترین تفاوت های آنها عبارتند از:
ماده اولیه
- سلفون از سلولز و ترکیباتی مانند پلی وینیلیدن کلراید ساخته می شود.
- نایلکس از ترکیب پلی اتیلن سنگین (حدود 80 درصد) و پلی اتیلن سبک (حدود 20 درصد) تشکیل شده است.
شفافیت
- سلفون دارای شفافیت و براقیت بسیار بالایی است.
- نایلکس ظاهری خشک و مات دارد و شفاف نیست.
قابلیت انقباض حرارتی
- برخی از سلفون ها مانند “سلفون شیرینگ” با قرار گرفتن در معرض حرارت منقبض می شوند و به دور محصول می چسبند.
- نایلکس چنین ویژگی انقباض حرارتی ندارد.
کاربرد
- سلفون عمدتاً برای بسته بندی مواد غذایی، نوشیدنی ها، ادویه ها و تنقلات استفاده می شود.
- نایلکس برای حمل اقلام خریداری شده در فروشگاه ها و سوپرمارکت ها کاربرد دارد.
مقاومت در برابر وزن
- سلفون برای بسته بندی محصولات سنگین طراحی نشده است.
- نایلکس به دلیل ترکیب پلی اتیلن سنگین، می تواند وزن های سنگین را تحمل کند.
قابلیت چاپ
- بر روی نایلکس می توان تصاویر و متون مختلف را چاپ کرد.
- چاپ بر روی سلفون امکان پذیر نیست یا بسیار محدود است.
تفاوت سلفون استرچ و نایلون حرارتی
تفاوت اصلی بین سلفون استرچ و نایلون حرارتی در نحوه استفاده و بسته بندی آنها است. با این حال تفاوت های دیگری نیز دارند:
سلفون استرچ (نایلون استرچ)
- جنس آن پلی اتیلن با چگالی کم (LLDPE) است.
- دارای خاصیت کشسانی و انعطاف پذیری است.
- برای بسته بندی، به صورت دستی یا با دستگاه پیچیده و کشیده می شود تا محصولات را در کنار هم نگه دارد.
- نیازی به حرارت برای بسته بندی ندارد.
- برای کاربردهای دستی، نیمه دستی و اتوماتیک در ابعاد مختلف کاربرد دارد.
نایلون حرارتی (شیرینگ)
- از جنس پلی اتیلن یا پلی پروپیلن است.
- فاقد خاصیت کشسانی اما در مقابل حرارت منقبض می شود.
- ابتدا به شکل غلاف روی محصول قرار می گیرد و سپس در معرض حرارت (160 تا 220 درجه سانتیگراد) قرار می گیرد تا دقیقاً شکل محصول را بگیرد.
- برای بسته بندی، نیازمند دستگاه و تونل گرمایی است.
- پس از قرار گرفتن در معرض حرارت، محکم به دور محصول می چسبد.
- برای کاربردهای صنعتی و بسته بندی محصولات مختلف در ابعاد متفاوت استفاده می شود.
نتیجه گیری
انتخاب نوع بسته‌بندی مناسب می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر موفقیت یک محصول در بازار داشته باشد. نایلون، نایلکس و سلفون هر کدام دارای ویژگی های خاصی هستند که آنها را برای کاربردهای خاصی مناسب می‌سازد. با انتخاب درست، می‌توان محصولات را به نحو احسن حفظ و عرضه کرد. بسته بندی صحیح محصولات نه تنها به افزایش فروش و سودآوری کمک می‌کند، بلکه می‌تواند باعث افزایش رضایت مصرف کنندگان شود.